Karacasu ve Plinius - Trajanus

Karacasu?da Özel İdare?ye ait arsa üzerine bir tesis yapılması meselesi bir kaç haftadan beri gündemde yer alıyor. Encümen kararı ile mutabık kalmayan Valimiz konuyu idari mahkemeye götürdü. Son anda durum biraz değişti.ve arsanın değerlendirilmesi için Özel İdare?nin de ortak olacağı bir şirket kurulması yoluna gidildi. Böylece orta yol bulundu. Ben böyle anladım ve işin ?perde arkasını? da pek bilmiyorum. O bölümünü en iyi bizim patron Kamuran takip eder. Biz de onun köşesinden olanları takip ederiz..

Bu arsa geçmişte de zaman zaman gündeme gelir, sonra unutulur giderdi. İnşallah bu kez böyle değildir. Durum nasıl gelişecek bilmiyorum ama umarız her şey yolunda gider de memleketimiz bir tesis kazanır. Bu tesisi ister Bolulular yapsın, isterse başkaları... Yeter ki ?iş? olsun, ?aş? olsun, ülkeye ?katma değer? sağlasın..

Şimdi Karacasu?ya gelelim... Burası çok eski tarihi kayıtlara göre vaktiyle küçük bir köy idi. (Örneğin: 1519 yılında 17 hane, 1568 de 5 hane)*. Karacasu Belediye teşkilatı da yakın tarihlerde kuruldu. Karacasu?yu, Karacasu yapan buradan çıkan sıcak sulardır. Bu yüzden bölgede eski devirlerden beri bir yerleşim olmuştur. Frigler, Galatlar, Romalılar, Selcuklular ve Osmanlılar yakın çevreye yerleşmişlerdir. Karacasu?nun kaderini ise Romalılar değiştirmiştir. Romalılar bu ?hamam işlerine? çok önem verirlerdi ve bulundukları her yere ?tanrı adına şifa dağıtan? tesisler yaparlardı. İşte Bolu'da da 2000 yıl evvel şimdiki gibi bir hamam konusu tarihi kayıtlara geçmiştir. Anlatılan olaylar ?tarihin tekerrürü? gibidir ve Bolu Kaplıcaları?nın ilk yapılışını anlatır.

Roma imparatorlarından TRAJANUS ( 98- 117 ) bölgemize bir vali atar. Vali PLİNİUS aslen yazar olan biridir ve her meseleyi mektupla imparatora sormaktadır. Plinius bir mektubunda şöyle demektedir;

- ?Halk, Kladyopolis?in ( Bolu ) uzağında bir dağın dibinde kendi paraları ile büyük bir hamam yapmak için toprağı kazıyor. Bu işler için ne yapayım? Bana bir mimar gönderebilir misin? ?

Plinius ayrıca para konularında ve yapının nasıl değerlendirileceği konusunda endişe duymakta ve bunu dile getirmektedir. İmparator ise mektuba verdiği cevapta Kladyopolis ( Bolu ) şehrine hamam için izin vermiştir. Ayrıca yapılan yapının bedeli karşılığı summa honoraria? ya ( yönetim ) satılmasını istemiş, mimar konusunda da;

- ?Buna siz kendiniz karar veriniz. Biz de mimarları Roma?ya Yunanistan?dan getiriyoruz. Oradan birin bulun? demiştir. ( * )

Yazışmaların daha ne kadar devam ettiğini bilmiyoruz. Anlaşılan bu yazışmaların sonunda o devrin ?Bolulu girişimcileri? başarılı olmuşlar ve Karacasu?ya bir tesis kazandırmışlar. Bakalım 2000 yıl sonrakiler ne yapacaklar?

Kaplıcaların geçmiş zaman içindeki durumunu da pek bilmiyoruz. İsfendiyaroğulları ve ( Musa Paşa Camisini yaptırdılar -1510) Osmanlılar buraya hep sahip çıkmışlardır. Karacasu Kaplıcaları cumhuriyetin ilânından sonra o zaman ki ?hususi idare? eliyle idare edilmeye başlamış ve esas gelişme bu devirde olmuştur. 1 Şubat 1944 Bolu depreminde ağır hasar alan Küçük ve Büyük Kaplıca ve Cami o tarihlerde aslına uygun olarak tekrar yapılmıştır.

Biz Bolulular Karacasu?daki tesislere ?ılıca? deriz. Vaktiyle ılıcalara gitmek, orada yıkanmak adeta bir tören gibi idi ve Bolu'da kendine has bir ?kaplıca kültürü ? oluşmuştu. Ben yaşım itibariyle Aktaş Mahallesi?nden Karacasu?ya at arabaları ile adam başı 25 kuruşa gidildiği günleri hatırlamıyorum ama faytonlu günleri az çok biliyorum Tabi artık zaman çok değişti ve bütün bunlar da ?nostalji? oldu.

İlimizin turistik yerleri olan Gölcük ve Aladağlar?a giriş kapısı görevi yapan Karacasu, mevcut belde belediyesinin dar imkânları ile bir yere varamaz. Burayı önemli bir ?termal merkez? haline getirmek için hep birlikte çalışılmalıdır..

·16. yy da Bolu Sancağı- K. Ziya Taş (Tez)

·Mektup bölümü için 1998 Bolu yıllığı ve Klaudiupolis Yazıtları (alm) adlı kitaptan yararlanılmıştır.

(Almanca tercümeye katkıları için A.İ.B.Ü - Yrd.Doç.Dr And Uyanık?a teşekkürler)