Bolu "sanal zengin" mi?..

     Bir danışmanlık şirketinin Bolu'yu Türkiye'nin en zengin ili olarak göstermesi mahalli ve ulusal medyada geniş yer buldu. Hatta "Türkiye'de İsviçreler var" gibi benzetmeler yapıldı.
      Bu haberler üzerine KDM adlı şirketin bir yetkilisi ile görüştüm ve 88 bin 778 TL'lık rakamı nereden çıkardıklarını sordum. O da bana hesaplama yönteminlerini anlattı.Teknik bir konu olduğu için buraya yazmıyorum.
      Bu kişi başına düşen gayri safi yurt içi hasılasını (GSYİH) eskiden Devlet İstatistik Enstitüsü ( DİE) şimdiki adıyla TÜİK ( Türkiye İstatistik Kurumu) hesaplardı.
      TÜİK 2001'den beri illerin kişi başına düşen gelirlerini hesaplamıyor.
      Geçmişteki hesaplamalarla Bolu'daki duruma şöyle bir bakalım.
      DİE'nin eski bir raporunda, (1996  yılındaki) Bolu'da kişi başına GSYİH 2950 Dolar olarak bulunmuş ve ilimiz Türkiye'de 21.sırada yer almıştı...
      DİE'nin 2001 yılına ait raporunda yani depremden ve Düzce'nin Bolu'dan ayrılmasından sonra yapılan hesaplamada, Türkiye'nin en zengin 1.İli Kocaeli, 2. İli ise Bolu çıkmış, ( 5685 Dolar) bizler bu sonuca çok şaşırmıştık. O yıllarda ulusal bir yayın organı Kocaeli ve Bolu'nun rakamları üzerine  "Depremle gelen saadet" diye manşet atmıştı. 
     Daha sonraları Düzce'nin teşvik gören iller kapsamına alınmasıyla neticelenen bu durum, Bolu'da çok büyük itirazlara yol açmış, konu hukuki sürece taşınmıştı.
     O günleri ve verilen mücadeleyi hatırlıyoruz.
     TÜİK illere göre GSYİH sonuçlarını artık kamuoyu ile paylaşmıyor ama 2007 yılına ait bir tahmininde "Doğu Marmara Grubu" illeri olarak tespit edilen Kocaeli, Bursa, Eskişehir, Sakarya, Bolu, Yalova, Bilecek ve Düzce' yi "en zengin bölge" olarak açıklıyor.
      Yani, ilimiz bugün de TÜİK tarafından bir hesaplama yapılsa her durumda yine ilk 5'e girecek gibi görülüyor.
      Şimdi konunun bir başka yönüne bakalım.
      Yukarıdaki 88. Bin 778 liralık rakamı veya benzer yüksek sonuçları görünce hemen "Vay be! Ne zenginmişiz!" demek çok da doğru değil...
      Bazı uzmanlar kişi başına geliri sadece "üretim yönüyle" hesaplamanın yanında başka birçok göstergeye bakılması gerektiğini de belirtiyorlar.
      İldeki eğitim, sağlık, kişi başına enerji tüketimi, bebek ölümleri, hava kirliliği, çevre vs. gibi....
      Netice-i kelâm...
      Bu tür hesaplamaların "gerçekliği" her zaman tartışılabilir.
      Şirketin araştırma sonucuna da bu gözle bakmak gerekir.
      88 Bin 778 TL...!
     "Bolu'nun umumi manzarası, durumu" ile de pek uyuşmuyor!..
      Bence de çok yüksek olan bu rakamın acaba Bolu'ya bir getirisi olur mu, yatırımcıları çeker mi?      Bunu danışmanlık şirketi yetkilisine de sordum;
    "Çekebilir" dedi.
      Bana göre başkalarını da çekebilir...
      Kimleri mi?..
      Gezici yankesicileri, hırsızları, dolandırıcıları...
      Aman dikkat yarenler!..
      Sözün özü...
      Böyle gelir hesaplamaları bundan sonra da yapılacak değerli okuyucularım.
      Peki, burada bizi, Bolulu hemşehrilerimizi ilgilendiren temel mesele nedir?.
     Oluşan katma değerin, servetin "cebimize ne kadar yansıdığıdır".
      Refahın "adil bir şekilde" paylaşımıdır.
      Burada da esas görev tabii ki "siyaset ehline" düşüyor...
      *    *    *