Alt Yakalı Sarı Efe

ALT YAKALI SARI EFE 

Hikâyemiz yirminci asrın ilk yarısına ait. 

Şehrin kuzeyine üst yaka, güneyine alt yaka denirdi. Halk arasında alt yakanın horozu ötene kadar üst yakanın tavuğu yumurtlar denirmiş. “Şimdilerde yaka maka kalmadı.” 

Olay Sultan köyünde bir düğünde yaşanır. Gençler keyfe gelir ve silâhlar patlatılır. Kimin attığı bilinmeyen bir kurşun birinin ölümüne sebep olur. 

Jandarma gelir, herkesi toplar ve teker teker sorgulama yapar. Bütün köy halkı karakola götürülecek değil ya, olay kim vurduya gidecek. 

Sorgulama bitmeye yakınken, köyün en kibar, sessiz, silâh bile kullanmayan sarışın delikanlısı öne çıkar ve “ben vurdum” der. 

Köy halkının şaşkın ve üzgün bakışları sürerken delikanlı kelepçelenerek şehre götürülür. 

Köyün ileri gelenleri, yaşlılar karakola giderek “bu olamaz” dedilerse de mahkeme başlar. 

Bizim kibar, sarışın delikanlı, hâkime de ısrarla “ben vurdum” der ve mahkûm olur. Köy halkı hapishanede kendisini üzülerek sık sık ziyaret eder. 

Bir iki yıl geçtikten sonra bir gün tekrar sorarlar: “Neden?!” 

“Ölen arkadaşımdı kim vurduya gitmesin, herkes suçlu hale gelmesin istedim. Nasıl olsa benim vurmadığımı herkes biliyor. Ayrıca yıllardır Alt Yaka’dan efe çıkmıyordu ona da üzülmüyordum” der. (Belki de vuran o idi).  

O tarihten sonra bizim sarışın, kibar delikanlının lakabı “SARI EFE” olur. Efe tabiri o tarihlerde halk tarafından verilen iyi bir unvandır. 

Bir daha her iki yakadan efe çıkmamış, Sarı Efe aftan yararlanıp tahliye edilmiş. Ankara’ya yerleşmiş, evlenmiş, çocukları olmuş, torunlarına Sarı Efe’nin torunu deniyor. 

Unvanıyla övünen Sarı Efe Bolu’nun son efesi olmuş. 

Belgin ÖZER 

     İktisatçı