Risk Yönetimi

       Ekonomik gelişmeleri genel olarak yurt içi ve dışı basından, banka, kamu ve ekonomik çevrelerin yorum ve değerlendirme ile yayınlardan takip etmekteyiz. Bu yorum ve değerlendirmeler ilgili tarafın siyasi ve ekonomik tercih ve görüşlerine göre yayınlanmaktadır. Dolayısı ile okuyucu ve izleyici değişik bakış açıları ve değerlendirmeler arasında zaman zaman çelişki ve karmaşa yaşayabilmektedir. Bu durumda ekonomi hakkında nasıl bir veri demetine bakmalıyız ki, objektif ve Dünyanın her tarafında her Ülkesinde sonuçlar aynı algılansın ve aynı değerlendirilsin.
İşte bu amaca hizmet edecek 'bcdturkey.com tr” sitesinde her ay ilk hafta güncellenen üç adet endeks yayınlamaktayım.
CDS Credit Default Swap, borçların ödenmeme riskine karşı sigorta maliyetlerini gösteren bir ölçü birimidir. Deprem bölgelerine göre sigorta primlerinin belirlenmesi gibide düşünebiliriz. CDS günümüzde Ülke risklerini açıklayan bir gösterge olarak kullanılmaktadır. Her bir 100 CDS puanı o ülkenin borçlanma maliyetine ilave % 1 maliyet anlamına gelmektedir.
         Herhangi bir ülkenin borçlanma tahvil ve bonosunu satın almak isteyen yerli ve uluslararası yatırımcı CDS oranlarına bakarak yatırım kararı verir ve risk ölçüsünde faiz talep eder, Risk belirlemesi ise sadece ekonomik verilerle değil, siyasi istikrar, demokrasi, basın özgürlüğü, eğitim gibi çokça farklı sosyal verinin ekonomik verilerle birlikte değerlendirilmesi ile ortaya çıkan ve o ülkenin ekonomisinin sürüdürülebilirliği ile devamlılığına da işaret eden bir risk değerlendirmesini ifade etmektedir. Gösterge düşükse ülke riski düşük, büyük ise ülke riski de büyük anlamına gelmektedir.
         BDI Baltic Dry Index Dünya ticaret hacminin % 80'ninin deniz yolu ile yapıldığından hareketle 26 farklı rotada ortalama taşıma (navlun) fiyatlarının birim miktar cinsinden gösterildiği bir ölçü birimidir. Dünya Ticaret taşımacılığını sağlayan gemi arzı ve sayısı çok ve hızlı değişkenlik göstermediğinden endeksin seviyesi üç ayrı sonucu aynı anda vermektedir. Dünya ticaret arz ve talep dengesine göre, Dünya ekonomisi büyüyorsa Uluslararası ticarette artıyordur bu durumda navlun fiyatları ve BDI endeksi de artacaktır. Taşımacılıkta artan talep diğer taraftan navlun taşımacılığı yapan gemi fiyatlarının da artması anlamına gelecektir, dolayısı ile endeks yükseldikçe hem navlun fiyatları, hem gemi fiyatları yükselmektedir hem de Dünya ekonomik büyüme artmaktadır, endeksin düşmesi ise navlun ve gemi fiyatlarının düşmekte ve Dünya ekonomisinin zayıfladığı, ya da durgunlaştığını göstermektedir. BDI sadece gösterdiği rakam ile değil, trend eğilimi ile de yatırımcı ve işletmeciler ve ihracatçılar için çok önemli bir gösterge niteliğindedir.

         VIX (Chicago Board Options Exchange Volatility Index diğer ismi ile Korku endeksi ise 1993 yılında Chicago borsası tarafından oluşturulan sonrasında da ABD ve Dünyada takip edilen önemli göstergelerden biridir. Endeksin Dünyada yaygın kabul görmesi ABD ekonomisinin büyüklüğü ile Dünya ekonomisine olan doğrudan etkisinden dolayıdır. Endeks S&P 500 hisse fiyatları opsiyon volatilitesini (dalgalanmasını) kullanmaktadır. Opsiyon, risklerin hedge edilmesi (korunmasına) yönelik bir araç olduğundan bir nevi öngörülerinde göstergesidir. Endeksin 30'un üzerine çıkması yatırımcıların korku, kaygı ve endişelerinin arttığı endeksin 20'nin altına gelmesi ise yatırımcının piyasalardan endişesiz ve emin olduğu anlamına gelmektedir.
        Özetle her üç endekste Kıta – Ülke – Coğrafya - Siyaset – Din – Dil farkı gözetmeksizin para ve yatırımcı için kıble yada kutup yıldızı niteliğinde göstergelerdir. ' Bcdturkey.com.tr ' sitemde her ayın ilk haftasında yayınlanan bu üç endeksi takip ederek Türkiye – ABD ve Dünya ekonomik veri ve trendleri hakkında kendi yalın ve özgür düşünce ve gözlemlerinizi de oluşturabilirsiniz.
Sitemde bu veriler 10 yıllık periyot ve yıl bazında sunulduğundan geçmiş ve gelecek trend hakkında da net ve doğru bilgiye ulaşmış olacaksınız.
      Yararlı olması temenni ve dileklerimle.
                                                                                  Ender BALCI