Vaktiyle Bolu'da da bir leopar vurulmuştu...

     Geçtiğimiz günlerde Diyarbakır'da bir çoban tarafından vurulan leopar beni uzun yıllar öncesinde yaşadığım bir anıya geri döndürdü.
     Çocukluğum babamın görevi dolayısıyla Seben ilçemizde geçti. Rahmetli Abdi Amca'nın (Özkök) evinin üst katında oturuyorduk. Bir gün balkonda oynarken evimizin önündeki yolda öküz arabası üzerinde kediye benzeyen büyük bir hayvanın taşındığına şahit oldum. Böyle bir yaratığı o güne kadar hiç görmemiştim. Merak içinde koşarak sokağa indim. Manzarayı gören herkes arabanın etrafına doluşmaya başlamıştı. O zamanlar şimdiki gibi bilgisayar,  TV, çeşit çeşit belgeseller falan yok. Dünya'ya tamamen kapalı bir hayatımız var. Merakla arabada yatan bu acayip yaratığa bakıyoruz. İsmini bile bilmiyoruz. Kimi canavar diyor, kimi aslan diyor...
     Nereden aklıma geldi bilmiyorum. Birden bu hayvanın uzun bıyıklarından bir tanesini koparmak istedim. 10 cm'lik bıyığı yıllarca bir kitabımın arasında sakladığımı da hatırlıyorum.
     Seben'de haftalarca bu hayvanın avlanma hikâyesi evlerde, kahvelerde konuşuldu. Malûm, avcı hikâyelerinin abartıları da meşhurdur. İşte bunlar bire bin katılarak coşkuyla anlatıldı durdu.
     Daha sonraları bu gariban hayvanın Bolu'ya getirildiğini ve içinin samanla doldurularak Menekşe Otel'in altında 50 Kr. karşılığında halka gösterildiğini de hatırlıyorum. (Foto)
     Mahalli avcıların Abant dağları civarında bir ağacın üzerinde yatarken vurdukları bu hayvanın "nesli tükenmekte olan" bir tür Anadolu Leoparı olduğunu çok sonraları öğrendik.
     Ülkemize has bir tür olan Anadolu Leoparı ya da Parsı( PANTERA PARDUS  TULLİANA) eskiden en çok Ege Bölgesi'nde görülürmüş. Hâtta1940'lı yıllarda Muğla-Milas civarında Hasan Bele adıyla bilinen, lâkabı ise mantolu olan bir avcı 15 kadar Leopar öldürmesiyle meşhurmuş ve İsmet Paşa tarafından da çifte tüfeği ile ödüllendirilmiş. Tabii o zamanlar bu tür hayvanların avı yasalmış... İnternette bu "mantolu Hasan'ın(!)" fotoğrafları var...
     İşte bir zamanlar ülkemizin bazı bölümlerinde yaşayan bu Anadolu Leoparı yukarıda anlattığım 1967 Seben avından 7 yıl sonra, 17 Ocak 1974 'te de Ankara / Beypazarı'nda görülmüş ve öldürülmüştü.
     Günümüzde "yaban hayatını koruma bilinci" oldukça arttı. Konu ile ilgili çok yüksek cezalar da var. Bugün Diyarbakır'daki olaya üzülmeyen avcı yoktur kanımca... Eskiden maalesef böyle değildi. "Vahşi, yok etme tarzında" avcılık yapılıyordu. Çalıştığım köylerdeki avcı hikâyelerinden, gözlemlerimden de biliyorum bunu... Kendimin de mazide bilinçsiz attığı tüfekler vardır. Hem bu yüzden hem zehirli zirai ilaçlardan vd. sebeplerden dolayı bugüne kadar birçok hayvanın nesli azaldı hatta tükenip gitti. Meselâ, çocukluğumda Seben'de "yaban kedisi ve vaşak" avlandığını da hatırlıyorum. Şimdi bu hayvanlardan var mıdır acaba?...
     Netice-i kelâm...
     Bugün çeşitli gözlemler neticesindeki verilere göre Anadolu Leoparı'nın ülkemizde 30 ilde neslini sürdürdüğünü söyleyen uzmanlar var.
     Bu illerin içinde Bolu da bulunuyor mu, bilmiyoruz...
     Kendini çok iyi gizleyen ve geceleri avlanan bu güzel hayvan inşallah tamamen yok olmaz diyelim...
 *      *     *